دکتر علیرضا مقتدری
قائم مقام معاونت آموزش و پژوهش نظام پزشکی اصفهان
در گام اول برای این موضوع از گلو یا بینی فرد مشکوک به ابتلا؛ نمونهگیری و به آزمایشگاه فرستاده میشود و در برخی مواقع نمونه خلط یا ترشحات فرد مشکوک هم به همراه نمونه خون به آزمایشگاه ارسال میشود، البته این را باید گفت نمونه معمولا از کسانی گرفته میشود که تب، تنگی نفس و سرفه دارند.
برای تشخیص آزمایشگاهی ویروس جدید کرونا از روشی به نام واکنش زنجیرهای پلیمراز کمی با استفاده از آنزیمی به نام نسخهبردار معکوس استفاده میشود که میتوان علاوه بر تشخیص ویروس، تعداد ویروس را از روی تعداد ژنوم در نمونه آزمایش شده نیز تعیین کرد.
آنزیم نسخهبردار معکوس با استفاده بخشی از ژنوم ویروس که تکرشتهای است، به دست میآید و بعد از روی آن یک نسخه دو رشتهای مکمل یا DNA ساخته میشود و سپس این محتوای ژنتیکی با استفاده از واکنش زنجیرهای تکثیر میشود، پس از این مرحله با پرتاب نور فلورسانس و روشی موسوم به در لحظه مقدار و نوع ماده ژنتیکی ویروس مشخص میشود.
با انجام این اقدامات، دو مرحله اصلی آزمایش یعنی تشخیص اولیه و تائید تشخیص انجام میشود؛ البته آزمایش کرونا ویروس در ۳ مرحله انجام میشود که هر آزمایش در واقع بررسی و اندازهگیری یک توالی ژنتیکی ویروس است، البته گام آخر آزمایش هم در دو مرحله انجام میشود.
در دو دهه اخیر سه نوع بیماری ویروسی سارس، مرس و کرونا منطقه و جهان را تحت تاثیر قرار داده است. ویروس عامل کرونا سارس- کرونا- دو (۲-SARS-CoV) نام گرفته چرا که نزدیک به ۸۲ درصد شباهت به ویروس سارس دارد، نکته جالب این است که برای تشخیص کرونا ویروس ابتدا تست برای شناسایی آن انجام میشود و سپس نتیجه با آزمایشی دیگر تائید میشود، اگر هر دو تست مثبت بود؛ تست سوم نوع ویروس کرونا را مشخص میکند.
در زمینه تشخیص کرونا ویروس با انجام آزمایشهای لازم بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت مشخص میشود که فرد به این ویروس مبتلا شده است یا خیر و این نکته بسیار مهم است که بدانیم تشخیص در کشورهای پیشرفته هم در همین بازه زمانی صورت میگیرد. اگر جواب دو تست اولیه منفی باشد یعنی فرد به کرونا مبتلا نشده است.
با انجام این تست به راحتی میتوان متوجه شد فردی به کرونا ویروس مبتلا شده است یا خیر. البته در برخی موارد نتایج با نقص روبهرو میشود و به همین دلیل پزشکان با توجه به نتایج تست و علائم بالینی تشخیص میدهند فرد به چه نوع بیماری مبتلا است و راه مقابله با آن را در پیش می گیرند.